Từ 24/05/ đến 01/06/2022, bệnh viện Bệnh Nhiệt đới (BVBNĐ) tiếp nhận điều trị hai trường hợp sốt rét ác tính nhập cảnh từ châu Phi.
- Trường hợp 1:
Bệnh nhân H.T, nữ, 24 tuổi, nhà tại TP.HCM, là du học sinh ngôn ngữ Pháp ở Yaounde, Camerron khoảng 10 tháng. Ngày 17/05/2022 trên máy bay trở về Việt Nam, bệnh nhân sốt lạnh run khoảng 2 cơn/ngày. Bệnh nhân có đi khám bệnh và xét nghiệm tại một số cơ sở y tế được chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết nhưng tình trạng sốt không cải thiện. Ngày 21/05/2022, bệnh nhân nhập vào 01 bệnh viện của thành phố vì sốt cao, chóng mặt, tiểu sậm màu. Xét nghiệm máu: BC 5.38, Hb 11.2 g/dL, TC 37 K/uL, AST/ALT 59/76 U/L, Bili TT/TP 10/26 mmol/L. Ngày 23/05/2022, bệnh nhân được hội chẩn qua điện thoại với BVBNĐ, do không nghĩ đây là bệnh sốt xuất huyết Dengue, nên bác sĩ hội chẩn đề nghị gửi mẫu máu của bệnh nhân để xét nghiệm kiểm tra. Kết quả xét nghiệm test nhanh dương tính với Plasmodium falciparum và bệnh nhân được chuyển sang BVBNĐ vào lúc 17g30 ngày 24/05/2022.
Tình trạng lúc nhập viện tại BVNBĐ: Tỉnh, đừ, mệt lả (không thể ngồi). Mạch 108 lần/phút, HA 100/60 mmHg, thở 20 lần/phút, nhiệt độ 38,5 0C. Niêm hồng nhạt, kết mạc mắt vàng; Gan to.
Xét nghiệm: BC: 6.75 K/uL (N 75.8%), Hct 29.5%, TC 67K/uL; Ký sinh trùng sốt rét: Ft 4(+) s(+), mật độ 110/1000 HC (407572/uL); Lactate máu: 3.56 mmol/L. 12 giờ sau bệnh nhân tiểu đậm màu xá xị, lơ mơ. Bệnh nhân được điều trị hồi sức tích cực nội khoa, kết hợp thuốc trị sốt rét theo phác đồ. Diễn tiến bệnh ổn dần, bệnh nhân khỏi bệnh và xuất viện ngày 30/05/2022
Chẩn đoán ra viện: Sốt rét ác tính thể não, vàng da, tiểu huyết sắc tố và mật độ ký sinh trùng cao do P. falciparum.
Hình 1. Lam máu T0 của bệnh nhân H.T
- Trường hợp 2:
Bệnh nhân M.K.Z nam, 63 tuổi, quốc tịch Trung Quốc, làm việc ở Abidjan, Bờ Biển Ngà được 28 tháng. Ngày 31/05/2022, bệnh nhân từ Bờ Biển Ngà về Việt Nam bằng máy bay, có quá cảnh 10 giờ ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Bệnh nhân lên cơn sốt lạnh run trên chuyến bay về Việt Nam. Đến sân bay Tân Sơn Nhất, được một bác sĩ người Trung Quốc (đi cùng chuyến bay) đưa đến khám ở bệnh viện quốc tế Nam Sài Gòn và được làm test nhanh sốt rét dương tính Plasmodium falciparum và được chuyển ngay đến bệnh viện Bệnh Nhiệt đới lúc 01g00 ngày 01/06/2022.
Tình trạng lúc nhập viện: Tỉnh; Mạch 103 lần/phút, HA 110/70 mmHg, thở 20 lần/phút, nhiệt độ 37 0C. Niêm hồng, kết mạc mắt vàng; Gan mấp mé bờ sườn; BC: 7.19 K/uL (N 92%), Hct 40.5%, TC 10 K/uL. Ký sinh trùng sốt rét: Ft 4(+) s(+), mật độ 116/1000 HC (590069 KST/uL); Lactate máu: 6.54 mmol/L; Creatinine máu 313 umol/L
Chẩn đoán: Sốt rét ác tính thể vàng da, suy thận, nhiễm toan và mật độ ký sinh trùng cao do P. falciparum
Bệnh nhân được điều trị sốt rét theo phác đồ. Đến nay, tình trạng bệnh nhân đã được cải thiện, suy thận giảm, tiểu khá 2000 ml/ngày, lactate máu về bình thường.
Hình 2. Lam máu T0 của bệnh nhân M.K.Z